Λατινική ονομασία: Crithmum maritimum L.
Οικογένεια: Apiaceae (Umbelliferae
ΙΣΤΟΡΙΑ
Οι σπόροι του φυτού έχουν μεγάλη ομοιότητα με το κριθάρι, γι’ αυτό οι αρχαίοι Ελληνες το ονόμαζαν «κρίθμον». Γνωστό και ως σαλάτα ή σέλινο της θάλασσας.
Ο Διοσκουρίδης το περιγράφει χαρακτηριστικά ως «θαμνώδες βοτάνιον, που απλώνεται σε πλάτος και έχει ύψος ενός πήχυ. Φυτρώνει σε παραθαλάσσιους τόπους και έχει πολύ στιλπνά υπόλευκα φύλλα, σαν της γλιστρίδας, πιο πλατιά και πιο επιμήκη με αλμυρή γεύση…» Από τα χρόνια του Ιπποκράτη χρησιμοποιείται ως διουρητικό, εμμηναγωγό και αποτοξινωτικό.
Ο Πλίνιος είχε σε μεγάλη εκτίμηση το κρίταμο επειδή περιέχει αιθέρια έλαια, μεταλλικά άλατα, ιώδιο και βιταμίνες.
ΚΑΤΑΓΩΓΗ
Πολυετές παχύφυτο που φυτρώνει σε βραχώδεις ακτές της Μεσογείου και του Ευρωπαϊκού Ατλαντικού. Στην Ελλάδα φυτρώνει σε παραθαλάσσια και αμμουδερά μέρη, σε πετρώδεις και βραχώδεις παραθαλάσσιες περιοχές, στα κοιλώματα των θαλασσινών απότομων βράχων και στις διαβρωμένες πέτρες της ακτής,
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
Πολυετές ποώδες, 15-60 εκ. με ξυλώδη βάση. Χρώμα βλαστών και φύλλων γλαυκοπράσινο. Φύλλα λεία, επιμήκη, πτεροσχιδή. Ανθη κιτρινοπράσινα που βγαίνουν σε σκιάδια με 8-36 ακτίνες, εντομόφιλα. Ο βλαστός και τα φύλλα του αναδίδουν μια ευχάριστη μυρωδιά όταν τριφτούν. Ανθίζει Ιούνιο με Οκτώβριο.
ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΜΟΣ-ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ
Η αναπαραγωγή του κρίταμου γίνεται με μοσχεύματα. Καταλληλότερη εποχή για τη βέλτιστη απόδοση των μοσχευμάτων είναι η άνοιξη. Κόβονται τμήματα του φυτού, μήκους 15 εκ. κατά προτίμηση κορυφαία. Οι άκρες τους τοποθετούνται σε σκόνη ορμόνης ριζοβολίας και στη συνέχεια τοποθετούνται σε μίγμα περλίτη-τύρφης σε αναλογία 3:1. Το υπόστρωμα ριζοβολίας πρέπει να διατηρείται υγρό. Υπολογίζεται ότι η ριζοβολία των μοσχευμάτων ολοκληρώνεται σε 40 ημέρες. Στη συνέχεια τα νεαρά μοσχεύματα μεταφυτεύονται σε γλάστρες ή στο έδαφος.
Οι αποστάσεις φύτευσης στην περίπτωση της καλλιέργειας στο έδαφος είναι 30 εκ. επί της γραμμής και 60 εκ. μεταξύ των γραμμών. Το κρίταμο θέλει εδάφη αμμουδερά. Το έδαφος μπορεί να εμπλουτισθεί ελαφρά με ένα πλήρες οργανικό λίπασμα. Η άνθησή του αρχίζει κατά το τέλος Ιουνίου με αρχές Ιουλίου και διαρκεί όλο το καλοκαίρι.
Συγκομιδή
Καλό είναι η συγκομιδή των βλαστών να γίνεται πριν την άνθηση. Σύμφωνα με το Διοσκουρίδη το κρίταμο «λαχανεύεται εφθόν τε και ωμόν εσθιόμενον και ταριχεύεται εν άλμη».
ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΑΞΙΑ
Χρησιμοποιείται ως ορεκτικό, διουρητικό, καθαριστικό του αίματος και θεωρείται ευεργετικό για το συκώτι. Το βρίσκουμε με τη μορφή εγχύματος, χυμού, βάμματος, αιθέριου ελαίου, σιροπιού, φαρμακευτικού οίνου. Εχει ήπιες αντιοξειδωτικές ιδιότητες. Το εχύλισμα και το αιθέριο έλαιο βρίσκουν πολλές εφαρμογές στην κοσμητολογία.
Αλλες Χρήσεις
Ιδανικό σε μορφή γέλης για μασάζ στο πρόσωπο και το λαιμό, ως καθαριστικό και αναζοωγονητικό του δέρματος.
Σε μορφή κρέμας είναι εξαιρετικό για την περιοχή των ματιών. Βοηθά στη μείωση των λεπτών ρυτίδων και των σκοτεινών κύκλων γύρω από τα μάτια.
Σε μορφή αιθέριου ελαίου λειαίνει και προστατεύει το δέρμα.
Σε μορφή εκχυλίσματος έχει βακτηριοκτόνο και αντιπιτυριδική δράση.